"Жас физик" білімділер сайысы

07.02.2017

« Жас физик

»  атты білімділік  сайыс

 

 

                                                                                        

   

 Мақсаты:

• Физика пәні бойынша оқушылардың ой-өрісі мен
• танымдық белсенділіктерін ойын арқылы арттыру;

• Оқушылардың танымын арттыра отырып,
• ізденімпаздыққа, белсенділікке баулу;
• Пәнге қызығушылығы мен ізденісін арттыра
• отырып, жауапкешілікке, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу;

 

    Ұйымдастыру кезеңі.

1- айналым. ʺКөкпарʺ

2 - айналым. ʺ Жұмбақ тас ʺ

3 - айналым. ʺ Үш таған ʺ

4 - айналым. ʺ Лидерге жету ʺ

 

І -  айналым  

«Көкпар»  

Физика пәні 

бойынша  сұрақтар  ұяшықтарға 

бөлінген.  Сұрақтардың  ауырлығы 

бойынша  тиісті  баллмен 

есептеліп  отырады. Сайыс  ережесі 

бойынша  осы  айналымнан 

кейін ең  жоғарғы  балға 

ие  болған  4 оқушы 

қалуы  тиіс. 

 

Физика	20  физиканың мақсаты     /табиғатта болып жатқан әр түрлі ф.қ өзара байланыстарын ашу/	30   табиғатты  зерттеудің ғылыми әдістері /бақылау, эксперимент, теориялық зерттеу/	40  физикалық ұғымдар дегеніміз не?   /ф.қ мен заңдылықтардың мәнділік мазмұнын ашып беретін терминдер/
Астраномия	20   күн жүйесі құрамындағы планеталарды ата?   /меркурий, шолпан, жер, марс, юпитер, сатурн, уран, нептун/	30  уран мен шолпанның ерекшелігі /өзін-өзі айналу бағыты қарама-қарсы бағытта/	40  меркурий, марс, юпитер, сатурн қазақшы аттары/кіші шолпан, қызыл жұлдыз, есекқырған, қоңырқай/
Заттар құрылысы	Қатты денеге тән қасиет? /пішіні мен көлемін сақтайды/	30 аморф дене мен кристалл дененің айырмашылығы? /Аморф денеде малекулалары ретсіз, кристалл денеде молеулалары ретпен орналасады /	40   Молекулалық-кинетикалық теорияның негізгі қағидалары /Барлық денелер молекулалардан, атомдардан тұрады.   2. Молекулалар үздіксіз бей-берекет                  қозғалыста болады. 3. Олардың арасында тартылу күші мен          тебілу күші әрекет етеді
Үлкен және кіші сандар	20   «Өлшемдердің метрлік жүйесін» енгізу туралы Конференция қай жылы қай қалада өтті? ?   /1793 жылы Францияда /	30      1/1000  000  000  000 Бөлшек санды ықшамда /10-12/	40   150 000 000 км ықшамда /1,5· /

 

ІІ - Айналым  «Жұмбақ

тас» 

     Қазақтың  ертеден 

келе  жатқан  таста жасырылған /10/ жұмбағын  шешулері керек. Әрбір дұрыс  жауап 

берген оқушыға  10 баллдан

есептеліп  отырады.  Сайыс 

ережесі  бойынша осы  айналымнан 

кейін  жоғарғы  балға 

ие  болған 3 оқушы  қалуы 

тиіс.

1.  Алма түсіп қасына,

    Қасына

емес, басына.

    Тартылыс заңын таптым деп,

    Кетті ғалым алысқа                      /И. Ньютон/

 

2. Бір бұлбұл отырады салып әнді,

    Жүруге

аяғы жоқ, емес жанды.

   Өнері

қандай асқан деп ойладым.

  Бір демде

жер түбінен хабар алды   /Радио/

 

3. Жалғыз бағыт білері,

   

Бұрғаныңа көнбейді.

    Жол

көрсетіп береді,

   Бірақ

өзі көрмейді.           / Компас/

 

4.  Тар

шеңберді айналып ,

     Тұр

қазықта байланып.

      Қаға

берер таңдайды,

     

Әдетінен танбайды           

/Қабырға сағаты/

 

5. Көкке қараған, жұлдыз санаған       /Телескоп/

 

6. Алтын теңге кетеді,

    Күміс

теңге келеді.            / Күн мен ай/

 

7.  Өзі

затты құрайды,

     

Теңесуге таразы сұрайды      

/Масса/

 

8. Біреудің бір ұлы бар және қызы,

   Біледі

ол екеуін дүние жүзі.

  

Ұйықтайды ұлы түнде қызы күндіз

   Жүргенде

білінбейді басқан ізі.        /Күн мен

Түн/ 

 

9. Мұз жарғыш жүзіп келеді

    Бауыры

қызып келеді

   Абайла

ойып түсер

   

Ондайлар бұзық келеді         

/Үтік/

 

 

10. Аса қажет өмірге халық үшін

  

Пайдаланам өмірге жарық үшін       

/Электр тогы/

ІІІ  -Айналым   «Үш таған» 

     Үш бұрыштағы

берілген ф.шамалардан бір-біріне байланысын табу керек. Әрбір дұрыс  жауап 

берген оқушыға  5  баллдан есептеліп  отырады. Сайыс  ережесі 

бойынша  осы  айналымнан 

кейін ең  жоғарғы  балға 

ие  болған  2  оқушы 

қалуы  тиіс.

 

m

v

ρ

 

 

 

 

 

 

 

4-Айналым    «Лидерге

жету»  Оқушыларға  2 

түрлі  тәжірибие  беріледі 

және  сол  тақырыпқа 

байлынысты  өзінің   пікірін 

жұртшылыққа  жеткізе  білдіруі 

тиіс.  Ең  жоғарғы 

балл  -   50 

балл.

 А.   Шыны

ыдысқа ашық көгілдір түсті мыс тотиянының ертіндісін құйып, оның үстіне таза

суды құйып қоялық. 2 аптадан кейін

..................................................................?

 1. Бұл қандай құбылыс?

2. Қандай күйдегі

құбылысты бақылауға арналған  тәжірибие?

Жауабы:

сұйықтықтардың арасындағы шекара жойылады, ыдыста бір түсті ерітінді

түзіледі.Сұйықтықтардың молекулалары үздіксіз және ретсіз қозғалыста болады.

Бұл процесс диффузиядеп аталады.

 

Б. Түйісетін

беттері мұқият тегістелген қорғасын мен алтынды бір-біріне беттестіріп, 5 жыл

өткеннен 

кейін.....................................................................................?

1. Бұл қандай құбылыс?

2. Қандай күйді құбылысты

бақылауға арналған  тәжір ибие?

Жауабы: бір-біріне  1мм тереңдікке өтіп, тұтасып, жабысып қалады.

Қатты денелердегі диффузияны бақылауға арналған тәжірибие. Бұл процесс диффузия

деп аталады. Қатты денелерде диффузия 

баяу жүреді.

 

      Сайыс  соңында 

жеңімпаз  мақтау  қағазымен 

марапатталады.